Gần đây tự dưng có cái chỉ thị Hà Nội cấm xe máy chạy xăng ở trung tâm từ tháng 7/2026, tức là 1 năm nữa từ bây giờ. Lý do là để hạn chế ô nhiễm, dù thực tế khói bụi phần lớn không đến từ xe xăng.
Tất nhiên, việc bọc mục đích thật sự bằng những điều cao cả không bao giờ thiếu: cần chiến tranh thì kiếm cớ vũ khí sinh học, mất dân chủ; cần giảm chi phí sản phẩm thì nói bảo vệ môi trường; cần thúc đẩy một chính sách gì đó thì cái cớ đầu tiên bao giờ cũng là có lợi cho số đông và vì những điều tốt đẹp.
Bỏ các chuyện đó qua một bên thì có mấy lý do tôi không chuyển sang xe điện ngay thời điểm này (tháng 7/2025), dù tôi có thể làm việc đó với tất cả xe máy, ô tô trong nhà trong 1 ngày.
Nội dung chính
Không thuận tiện
Xe điện thì tất nhiên chạy bằng điện. Như vậy phải sạc, mất vài tiếng. Dù nhanh đến mấy cũng không thể bằng một lần đổ xăng được.
Không kể trạm điện chưa nhiều, nếu phải đi ra 1 chỗ 2-3 tiếng chỉ để sạc xe thì ủa tại sao tôi phải đi phục vụ cái xe? Nếu lắp điện ở nhà thì hiện tại chưa có tiêu chuẩn quốc gia về sạc cho xe điện. Tức là mọi rủi ro tôi gánh hết.
Xe điện mà đi đường dài là phải lên trước kế hoạch xem sạc ở đâu, các phương án backup là gì. Nếu có phát sinh, ví dụ muốn đổi từ điểm A sang điểm B thì phải cân nhắc lộ trình vì pin có thể không đảm bảo. Ủa đi chơi sao mà khổ quá vậy?
Với tôi, ô tô xe máy là phương tiện, chúng phải phục vụ tôi tức là giúp tôi nhàn đầu nhất, tiết kiệm thời gian nhất trong khi vẫn đạt được mục đích di chuyển.
Xe điện không làm được như vậy.
Không an toàn
Tôi không rành lắm về các tiêu chuẩn an toàn xe (thật ra lười nghiên cứu), nhưng nếu so sánh một hãng xe điện có tuổi đời khoảng 20 năm với một hãng xe xăng gần trăm tuổi, chắc chắn tôi sẽ chọn hãng xe xăng.
Đơn giản vì xe xăng trải qua hàng tỷ km, qua hàng chục nghìn trường hợp đường xá, thời tiết, tai nạn đủ kiểu rồi, trong khi xe điện chưa có những trải nghiệm này.
Tất nhiên xe điện không cần đến từng đó thời gian vì sẽ kế thừa được nhiều từ kỹ thuật, nhưng sẽ có những cái chỉ có thời gian mới trả lời được.
Một vấn đề nữa là pin. Một khi cháy nổ, lửa từ pin rất khó dập tắt với các công cụ chữa cháy phổ thông và khả năng lan sang xe khác là rất cao. Một chiếc xe cháy trong bãi đỗ, bên cạnh 100 xe điện khác thì hậu quả khả năng cao sẽ lớn hơn nhiều xe xăng nếu không may cháy nổ.
Trên tất cả, tôi không muốn chính mình và gia đình trở thành ví dụ để xe điện rút kinh nghiệm về sự an toàn.
Không lợi về chi phí
Một lý do khá phổ biến khi tôi hỏi lý do chọn xe điện, nhất là các bác chạy dịch vụ, là tiết kiệm hơn so với xe xăng.
Tôi thì không nghĩ thế, bởi:
- Vận hành: Đi trên đường xe xăng thế nào thì xe điện cũng thế, ví dụ đỗ xe, vi phạm giao thông, v.v. Có thể có một số ưu đãi ở thời điểm nhất định để khuyến khích xe điện (giảm thuế phí trước bạ), nhưng không phải khác biệt đường dài.
- Nhiên liệu: Đây là chi phí chìm của xe điện. Dù đúng là hàng tuần không phải đổ xăng và nạp điện tương đối rẻ, nhưng chi phí nhiên liệu chỉ hiện thực hóa khi đổi xe/ đổi pin. Với chi phí 1 cục pin xe điện cả nửa giá xe, chắc chắn tổng tiền khấu hao là lớn và bán đi/thay pin sẽ mất giá hơn xe xăng. Đó chính là chi phí chìm mà chỉ đến hết vòng đời của xe mới nhận ra (thì đã muộn 😀 )
- Bảo dưỡng: Chịu, chắc same nhau hoặc xe xăng cao hơn một chút do nhiều linh kiện hơn.
Như vậy tôi không thấy xe điện có lợi về chi phí, đặc biệt là các xe điện cỡ nhỏ đi trong nội đô.
Tóm lại, nếu xe điện vừa không thuận tiện, không an toàn và cũng chẳng có lợi về kinh tế, tại sao tôi phải chọn?
P/S: nói đi cũng phải nói lại, tôi rất thích đi xe buýt điện trong thành phố, vì nó không có 3 vấn đề của xe cá nhân như trên 😀
