Hôm vừa rồi, có cậu em hỏi tôi: “Theo anh, thế nào là người giàu có?”
Câu trả lời này chắc chắn mang nặng tính cá nhân bởi định nghĩa “giàu có” của mỗi người là khác nhau:
- Người có 500tr, 1 tỷ thì giàu là có 10-20 tỷ
- Người có nhà cấp 4 thì mong có chung cư, người chung cư lại mong biệt thự mới là giàu
- Người rất nhiều tiền lại có khi mong chờ hạnh phúc gia đình với câu cảm thán “Tiền nhiều để làm gì”
- Người tu hành lại coi giàu có là khi không còn tham lam
Cũng vì những sự khác nhau đó nên “người giàu có” với tôi cũng sẽ khác các bạn, thậm chí định nghĩa của tôi đúng với tôi lúc này, nhưng có thể sẽ không đúng với chính tôi trong 5-10 năm nữa.
Trong phạm vi bài viết này, tôi chỉ nói về sự “giàu có” mang tính vật chất, tiền tài mà không đề cập đến những khía cạnh tinh thần khác.
Với tôi, người giàu có là người có 3 thứ sau:
Nội dung chính
Năng lực kiếm tiền
Trong tài chính cá nhân, rủi ro với tài sản không chỉ đến từ rủi ro đầu tư hoặc quản lý tiền, mà còn đến từ năng lực kiếm tiền của một con người.
Ví dụ một người được thừa hưởng công ty nghìn tỷ của gia đình, nhưng nếu năng lực không có thì chắc chắn sẽ rủi ro hơn người đã được đào tạo từ nhỏ để phù hợp công việc kinh doanh đó.
Nếu phải lựa chọn giữa cầm một cục tiền hoặc có năng lực kiếm một cục tiền đó, tôi sẽ chọn vế sau. Bởi năng lực kiếm tiền mới là thứ bền vững và đi theo mình trong suốt cuộc đời. Ban đầu có thể là những vất vả, gian truân trên con đường mài giũa khả năng, nhưng sau đó sẽ là những ngày nắng đẹp.
Với năng lực, kiến thức kiếm tiền, số tiền kiếm ban đầu có thể không nhiều, nhưng kết quả to lớn sẽ đến khi tích luỹ dần dà trong dài hạn, tránh những mất mát không đáng có và như hòn tuyết lăn, càng ngày sẽ càng trở lên vĩ đại.
Với tôi, những người giàu xổi như bán được mảnh đất, được thừa kế công ty, v.v. thì không phải “người giàu có”, bởi họ có thể “giàu” bởi số tiền trong tay, nhưng trong đầu họ hiếm khi “có” gì để duy trì may mắn ấy một cách bền vững.
Tầm ở đâu, tiền ở đó
Ý chí vươn lên
Yếu tố thứ hai là ý chí vươn lên của một con người. Ý chí ở đây có thể hiểu là sự quyết tâm nâng cao trình độ, năng lực kiếm tiền hoặc sự quyết tâm lao ra đường để kiếm tiền (sau khi có đủ năng lực).
Trong cuộc sống nói chung, người có ý chí chưa chắc đã thành công, nhưng người thành công thì chắc chắn phải có ý chí mạnh mẽ.
- Ý chí để biến cái ước mơ, lời nói thành hành động.
- Ý chí để dám chấp nhận thất bại, rất nhiều thất bại, mà không nản lòng và phải đừng dậy đi tiếp.
- Ý chí để nói “không” với sự dễ dãi, những ham muốn tiện nghi mà dần dần sẽ kéo một con người đi xuống
Nếu một người chỉ có năng lực kiếm tiền, đầu óc siêu hạng và dừng lại ở đó, đi làm 1 ngày 8 tiếng, về nhà chơi với vợ con, ăn xong đi ngủ thì rất khó để vượt trội so với những người có năng lực tương đương khác.
Trong câu chuyện thỏ và rùa, con rùa chiến thắng vì ý chí, chứ không phải về năng lực của những bước chân
Tiền (và nguồn lực)
Giờ mới nói về Tiền.
Hai con người, nếu có cùng năng lực, cùng cố gắn như nhau, thì ai có nguồn lực tốt hơn thì xác suất kiếm được nhiều tiền sẽ cao hơn. Đơn giản vì gia tốc của đòn bẩy nếu dùng đúng cách sẽ nhanh hơn bình thường rất nhiều.
Hay các cụ có câu: “Nước chảy chỗ trũng” là như vậy. Bản chất là giá trị của đòn bẩy.
Có nhiều loại nguồn lực đẻ ra tiền như quan hệ, thông tin chất lượng, cơ hội, v.v.
Nhưng nếu phải chọn cái gì quan trọng nhất thì tôi nghĩ đó là tiền. Vì khi có tiền sẽ dễ kết nối với các nguồn lực khác, trong khi các nguồn lực về thông tin, quan hệ, v.v. thường hữu hạn trong một khoảng thời gian, không gian và nếu thiếu tiền cũng không tận dụng được.
Ví dụ một người có thông tin nội bộ rằng cổ phiếu sẽ tăng giá, nhưng không có tiền để mua thì cũng không tận dụng được.
Trong 3 cái, Tiền xếp thứ 3. Không phải quan trọng nhất nhưng chắc chắn cần thiết.
Với tôi, một “người giàu có” là người phải có đủ cả 3 thứ Năng lực, Ý chí và Tiền. 3 thứ này sẽ cần nhiều Thời gian để rèn luyện, nâng cao và phát triển. Một khi đã làm được, sự giàu có sẽ đến như một hệ quả của một quá trình dài hạn.
